Hollandse Meesters Her-Zien in OSCAM
Geen categorie
PERSBERICHT
Amsterdam, 11 oktober 2018
Hollandse Meesters Her-zien – Urban Myth i.s.m. Amsterdam Museum – geeft gezicht aan zwarte Amsterdammers in de Gouden Eeuw Onthulling portret Sylvana Simons als Elizabeth Samson e.a. 18 oktober in OSCAM
Bijna onzichtbaar zijn ze, de zwarte inwoners van Amsterdam in de Gouden Eeuw. Op de schilderijen van de grote Hollandse meesters prijken vooral witte hoofdpersonen. De enkele zwarte personen zijn bijfiguren, vaak ter illustratie van de rijkdom van een witte hoofdfiguur. Op 18 oktober onthult curator Jörgen Tjon A Fong van Urban Myth, i.s.m. Amsterdam Museum, de eerste drie portretten van de (groeiende) tentoonstelling ‘Hollandse Meesters Her-zien’ in OSCAM. Prominente Nederlanders, waaronder Silvana Simons, José Montoya en Jörgen Tjon A Fong, kruipen in de huid van de bijna onzichtbare zwarte Nederlanders die in de zeventiende en achttiende eeuw in Holland leefden.
Sylvana Simons in de rol van de rijke ‘vrije zwarte’ Elizabeth Samson
Op basis van historisch onderzoek kozen Tjon A Fong en Imara Limon en Tom van de Molen van Amsterdam museum, een tiental historische figuren. Fotografe Millete Raats portretteert deze tien in de stijl van Rembrandt en zijn tijdgenoten. Politica Sylvana staat op de foto als Elisabeth Samson, de rijke Surinaamse zakenvrouw die als ‘vrije zwarte’ aan het hoofd stond van diverse plantages in Suriname en in Amsterdam een schip liet bouwen voor verscheping van haar goederen. José Montoya is Hendrik Adrianis, lakei aan het hof van Wilhelmina van Pruisen.
Programma onthulling
Curator Jörgen Tjon A Fong onthult de eerste drie foto’s. Na de onthulling volgt een vraaggesprek met Sylvana Simons, Imara Limon (Amsterdam Museum), Esther Schreuder (historica) en Janne Kromhout (kledingonderzoek)
Wanneer: Donderdag 18 oktober 17.00 uur tot 20.00 uur
Locatie: OSCAM, Bijlmerdreef 1289, 1103 TV Amsterdam
Curatorschap Jörgen Tjon A Fong Urban Myth
Tjon A Fong heeft als artistiek leider van theatergroep Urban Myth (vaste bespeler van Internationaal Theater Amsterdam) zijn sporen verdiend in de grote zalen van de Nederland. Met Het Gezicht van Amsterdam, zijn eerste tentoonstelling, breidt hij zijn rol van oprichter, regisseur en tekstschrijver van Urban Myth uit met die van curator. Hiermee verandert Urban Myth van muziektheatergroep naar een discipline-overschrijdende culturele organisatie. Jörgen Tjon A Fong: “Net als met onze theatervoorstellingen wil ik met deze tentoonstelling mensen laten nadenken over de identiteit van Nederland en haar bevolking. Zwarte mensen hebben ook hun roots in Amsterdam. Het straatbeeld van Amsterdam is al eeuwen gekleurd”.
Het gezicht van Amsterdam is een unieke samenwerking tussen Urban Myth, Amsterdam Museum en OSCAM, waarbij de drie organisaties een onvertelde geschiedenis van Amsterdam een gezicht geven.
Credits
Concept en curatorschap: Jörgen Tjon A Fong Urban Myth i.s.m. Amsterdam Museum Locatie: OSCAM Fotografie: Milette Raats Kostuums: Janne Kromhout van Min Design, Jantine Kraaijeveld van Passen en Meten, en Nina Voigt. Coproducent: Internationaal Theater Amsterdam
Einde bericht ——————————————————————————————————————— Voor aanwezigheid op 18 oktober of meer informatie kunt u contact opnemen met Christy Ju van Urban Myth via publiciteit@urbanmyth.nl of 06 48401495
Urban Myth en regisseur Jorgen Tjon A Fong
Culturele organisatie Urban Myth geeft onvertelde verhalen een podium. Daarbij kiest Urban Myth, met oprichter en regisseur Jörgen Tjon A Fong aan het roer, voor nieuwe invalshoeken op onze gedeelde Nederlandse geschiedenis die aanzetten tot gezamenlijk nadenken over identiteit. Wie ben ik, wie is de ander? Wie zijn wij samen? Urban Myth speelt, als vast theatergezelschap van Internationaal Theater Amsterdam, grote zaal voorstellingen door het hele land. Naast theatervoorstellingen maakt Urban Myth ook eigenzinnige en diverse programmering, variërend van talkshows tot kunstdiscipline-overstijgende samenwerkingen met musea en een alternatieve Nachtmis.
Kijk op www.urbanmyth.nl voor meer informatie en alle Urban Myth-voorstellingen.
Theaterkrant over Martin Luther King
De voorstelling begint en eindigt met een knal: het pistoolschot dat Martin Luther King precies vijftig jaar geleden op het balkon van het Lorraine Motel in Memphis fataal werd. In het uur daartussen zien we hoe King zich verzet tegen de rassenscheiding in de Verenigde Staten, maar ook de weerstand die zijn verzet oproept.
José Montoya speelt Martin Luther King, die als zorgeloos achtjarig jongetje met zijn vader geweigerd wordt in een schoenenwinkel: zwarte mensen moeten maar via de ingang in het steegje om de hoek. Het is zijn eerste confrontatie met de segregatie: niet veel later moet hij naar school en ziet hij hoe zijn buurjongetjes naar een andere school gaan dan hij.
Regisseur Jörgen Tjon a Fong, die ook de tekst schreef, springt in deze jeugdvoorstelling in rap tempo door het leven van King: de busboycot, de mars naar Washington, zijn befaamde speech. Hij laat daarbij meer ruimte voor biografische gebeurtenissen dan voor de emotie en impact op de personages. Daardoor blijven de personages wat aan de oppervlakte.
In niet meer dan een bijzin benoemt Coretta King bijvoorbeeld de weerslag die haar mans strijd heeft op hun gezin, in slechts een spaarzaam moment zien we de druk die de gemeenschap op King legt – terwijl juist die momenten ons sterk met de iconische personages doen identificeren.
De muziek, verzorgt door acteur/muzikant Gianni Noten, Timothy Bennet en Djuwney zit sterk in het verhaal verweven, en verbindt de personages in hun strijd – het is bovendien mooi dat de scheidslijn tussen speler en muzikant diffuus is.
Tjon a Fong maakt de impact van de rassensegregatie op slimme wijze invoelbaar: door (de witte) acteur Viktor Griffioen als regisseur voor de spelersgroep neer te zetten. Het creëert direct een zeer concrete ongelijkwaardige verhouding tussen hem en de anderen. Zo laat hij naar gelang zijn wensen scènes opnieuw beginnen, laat een rol van Imanuelle Grives overnemen door Rosa da Silva (‘even een andere kleur’), dwingt Grives tot een overdreven Surinaamse dictie en vervangt Montoya zelfs door een zwart jongetje uit het publiek.
Het is een wrange, maar heldere parallel: aan alles voel je dat het niet klopt, maar in eerste instantie schikt iedereen zich naar deze blijkbaar afgesproken rolverdeling. Maar als in de voorstelling de scène met Rosa Parks voorbijkomt – de zwarte vrouw die weigerde haar plaats in de bus aan een witte man af te staan en gearresteerd werd, waarop de zwarte gemeenschap onder leiding van King reageerde met de busboycot – gaan ook de spelers steeds meer in verzet tegen dit patroon. ‘Even een andere kleur’, pareert Montoya als hij zelf de regie overneemt. De muzikanten komen eveneens in verzet tegen de dominante rol van Griffioen.
Daarna ontpopt Griffioen zich gaandeweg tot bange, boze witte man, die het gevoel heeft dat hem zijn rechten – ‘waar hij hard voor gewerkt heeft’ – worden ontnomen. ‘Tradities worden opgeschud, en door wie? Door mensen die tevreden zouden moeten zijn met de kansen die dit prachtige land ze biedt.’
Als op het einde het voltallige publiek op het podium deelneemt aan de mars voor gelijke rechten, en de openingsscène nog eens plaatsvindt, maar nu op de lege tribune waar we net zaten, wordt maar eens pijnlijk duidelijk dat ongelijkheid, racisme, angst en boosheid niet iets zijn waar we vanaf een afstandje naar kijken, maar wat nog steeds in ons midden plaatsvindt. De strijd is nog niet gestreden.
Foto: Jean van Lingen